Metafizyczne podejście to jedno wielkie konsekwentnie bardziej wyczuciem wygrywa nowych się, że zabrani do obozów pracy mieszkańcy, głodzeni okrutnie, uciekali, wracali po kryjomu do rodzinegetowali ukrywając sięóżnych domach. Tych właśnie wyłapywał przewodniczący, organizując akcjeapady niektóre domy. Schwytanych zbiegów oddawał natychmiastęce NKWD. Kiedyś wdał sięozmowęoją mamąaczął wychwalać pod niebiosa władzę radziecką, która jest najsprawiedliwszaajłagodniejsza świecie, że nigdy nie aresztujeie karze niewinnych. Mama udowadniała zawzięcie, że to jest kłamstwo, że już tyle niesprawiedliwości widziałaoświadczyła sobie. Wówczas powiedział że mógłby natychmiast ją aresztowaćoardzo ważkiej przyczyny. Mama zdumiona zapytałaą przyczynęn bez chwili namysłu odrzekł „za to, czto żywioszzeczowo wyjaśnił, że za te prawieata pracy naszej rodzinyołchozie nie otrzymaliśmy zapłaty aniaturze, aniotówce, powinniśmy już dawno pozdychaćłoduy jeszcze żyjemyuczymy się” kradzionym gosudarstwiennym zbożem. Za takie przestępstwo karze sięwiązku Radzieckim więzieniem. Po tej dyskusji mama załamała się zupełnie, drżałaasz los, przecież to było jasne jak słońce, że trzyma nas przy życiu jedynie kradziona pszenicayć, raczej wegetować, jakoś musimy. Wigilię 1942ez ojcarata Gienka mieliśmy bardzo smutną. Najpierw czekaliśmy mąkę, którą miał przywieźć nasz sąsiad ażorniejewki. Woził trochę zboża do zmielenia do kołchozowej kuchniy przemyciliśmy razem torebkę pszenicy do zmieleniaym czasie trwały omłoty skoszonejestogowanej pszenicy. Kołchoz, cierpiący brak ludzi do pracy, wybłagałełnomocnika ds. żniwietropawłowska sąsiedzką pomoc. Przysłano pewien kontyngent Kazachów „pracusiów” od siedmiu boleści, ruskichednego Polaka Witka Kowalewskiego, syna policjantaugustowa, wywiezionegoatkąiostrą Celiną po aresztowaniu ojca. Mieszkaliasnowce 20 km od nas. Ludzi tych trzeba było karmić chociaż raz dziennielatego kołchoz dostał zezwolenie zmielenie mąki dla potrzeb zbiorowego żywienia. Czekanie to źdźbło mąki ciągnęło sięieskończoność. Coaz któreśas wychodzi przed ziemiankęsłuchuje się, czy aby nie usłyszy skrzypienia sań po zamarzniętym śniegu. Mróz trzyma iście kawalerski, pogodnym niebie już nie jednailiardy gwiazdy czekamy. Wreszcie jest podwoda, Stanisław Polak wywieziony936 upragniona mąka. Wnosimy woreczek prawieabożeństwem, kopańka jużogotowiu, zaraz będzie przaśne ciastopieczoneiego płycie lepioszki zamiast opłatkaradycyjnych 12- potraw. Jest jeszcze cebulazosnek. Mama pyta stojącego przy drzwiach sąsiada: Stanisławy cokolwiek wigilię, ten odpowiada, nie podnosząc głowy, że nie mają nic. Mama bierze blaszaną miskę, nabieraoreczka pszennej mąki razówki, nakrywa miskę gałgankiem, dworze wichura tzw. buranówi: nieś dla niech coś zrobi. Przez łzy, ledwie dajemy radę przełknąć nasz „opłatek składamy sobie życzenia szybkiego powrotu, wspominamy nieobecnychaczynamy kolędy. Nadchodzi Hoffmanówna, Adamienek Tychanowiczowie, wszyscy mamy silne głosy, toieśni zda się płyną do nieba. Nagle jakieś szmery przy drzwiach, te otwierają się najpierw wsuwa się głowautrzanej czapieotem zgiętaół cała reszta. wystraszyłam się nie żarty, myślałam, że to może Bykow dopadł nas, ale szczęście nie. Postać wyprostowuje się, sięga czapą pułapuozdrawia nas staropolskim „Niech będzie pochwalonya chwilę„to Witek Kowalewski, usłyszałem że tutaj krzyczą kolędy, to pewno Polacy Przywitaliśmy się serdecznie, wypytaliśmyodzinęolakówasnowki mama zakrzątnęła się koło lepioszkiłycie się jeszcze tliło, więc zagotowała kawy własnego wyrobualonego zboża, znalazła się grudka mleka do niej, uszczknęliśmy po kruszynce lepioszki jako opłatka, druga była wyłącznie dla gościa, złożyliśmy życzenianowu popłynęłyiebo nasze polskie, bliskie sercu kolędy. Zapamiętaliśmy siępiewaniuażdyas swój sposób, chociaż moment, znalazł sięwoim Betlejemjczyźnie. Boże! jak ciężko było wracać do twardej, okrutnej rzeczywistości, tęsknota rwała serca strzępy, ale wobec przemocy byliśmy bezsilni. Witek przenocowałasutro raniutko zabrał sięrygadzistą do pracy tzw. bazę oddaloną od wioski kmintegrowanym środowisku żarły wszystkich zintegrowane wszy. Przez jakiś czas pracował mój brat Antek. Kiedy wrócił do domu miał szyjęlecyanach wyżartych przez wszybranie, łącznieesionką, musiała mama gotowaćotle, ognisku. Siedziały nawetutachojowej podszewce. Więcej nie poszedł do pracy, wolał wozić siano ze stepu cały dzień zmarzniętyłodny, ale wolny od wszów. Kochani moi! Pamiętajcieym, że tak upływa dzieciństwo lub młodość. Antek maym czasie 17 lat niespełna 16, Walek 14ajmłodsza Niutka 11 lat. Czy któreśas może sobie wyobrazić taki żywotym wieku? Niech Dobry Bóg chroni Wasrzyszłe pokolenia od takiej katorgi. Po podpisaniu porozumienia Sikorski-Majski nastała nieduża odwilż niestety krótko, zbyt krótko. Otrzymaliśmy kilka polskich gazet „Orzeł Białyiękną poezją, wspomnieniami przeżytej katorgiubrykami „poszukiwania te zajmowały najwięcej miejsca. również przesłaliśmy do redakcji naszego Ojcaadzieją, że może go odnajdziemyowo-Uzience dostała wiadomośćujbyszewa,